Nằm ở độ cao gần 350m so với mực nước biển, hang động Hắt Chuông vẫn giữ vẻ đẹp hoang sơ với sự ưu đãi của thiên nhiên, đa dạng sinh học, hội tụ các giá trị về lịch sử, văn hóa, khoa học, du lịch.

Nằm ở độ cao gần 350m so với mực nước biển trên dãy núi đá vôi được hình thành trong quá trình kiến tạo địa chất của trái đất cách đây hàng nghìn năm, danh lam thắng cảnh hang động Hắt Chuông (bản Huổi Cang, xã Pa Ham, huyện Mường Chà, tỉnh Điện Biên) là nơi hội tụ nhiều tính chất đa dạng của thiên nhiên gồm địa chất, địa mạo, địa hình, khí hậu, sinh học, sinh thái và cảnh quan môi trường. Đây là điểm đến hấp dẫn, thú vị, có sức hút đối với khách tham quan du lịch trong và ngoài tỉnh.

Hang động Hắt Chuông có một cửa chính (cao 1,5m, rộng gần 5m) quay về hướng Đông Nam, ba cửa phụ quay về hướng Đông Bắc, tổng chiều dài của hang động gần 260m, chia làm ba khoang với nhiều ngách nhỏ.

Theo ông Nguyễn Anh Đạo, Giám đốc Ban Quản lý di tích tỉnh Điện Biên (Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Điện Biên), nằm trong dãy núi đá vôi cùng với sự hình thành địa chất đã tạo cho hang động Hắt Chuông có các kiểu hệ sinh thái, đặc trưng như hệ sinh thái trên núi đá vôi, hệ sinh thái hang động.

Hiện nay, hang động còn giữ được vẻ đẹp hoang sơ với sự ưu đãi của thiên nhiên, đa dạng sinh học, hội tụ các giá trị về mặt lịch sử, giá trị về văn hóa, giá trị về mặt khoa học, giá trị về mặt du lịch, thẩm mỹ.

Đặc biệt, hang động Hắt Chuông nằm trên tuyến liên kết phát triển du lịch, kết nối với hệ thống các điểm di tích khác, với tiềm năng du lịch sinh thái, du lịch trên sông Nậm Mức đầy thơ mộng, hùng vĩ và các bản văn hóa truyền thống của cộng đồng các dân tộc nằm trên quốc lộ 6A còn bảo tồn được những giá trị văn hóa phi vật thể mang đậm nét văn hóa dân tộc vùng Tây Bắc. Trên nền tảng điều kiện đó, hang động Hắt Chuông là điểm đến du lịch rất hấp dẫn, tiềm năng.

Ông Màng Văn Nơm, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Pa Ham cho biết Pa Ham là xã vùng sâu, vùng xa. Toàn xã có bảy bản với tổng số hơn 630 hộ, hơn 3.100 nhân khẩu thuộc bốn cộng đồng dân tộc (Thái, Mông, Kinh và Mường) sinh sống.

Địa bàn xã chủ yếu là đồi núi cao, quy mô kinh tế nhỏ, điều kiện tự nhiên không thuận lợi, nguồn thu nhập chính của đồng bào nơi đây chủ yếu từ trồng lúa nước kết hợp nương rẫy, chăn nuôi gia súc, gia cầm.

Việc phát hiện ra hang động Hắt Chuông mang ý nghĩa vô cùng quan trọng cho địa bàn, bởi hang động Hắt Chuông sẽ là điểm nhấn trong tuyến tham quan các danh lam thắng cảnh hang động Hắt Chuông, hang động Huổi Cang, Huổi Đáp (xếp hạng danh lam thắng cảnh Quốc gia năm 2019); qua đó góp phần không nhỏ trong phát triển kinh tế, trở thành nguồn lực quan trọng thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế, xã hội, góp phần phong phú thêm các hình thức du lịch, nâng cao dân trí, văn hóa, xã hội của địa phương.

Hang động Hắt Chuông đã được xếp hạng di tích danh lam thắng cảnh cấp tỉnh theo Quyết định số 1444/QĐ-UBND, ngày 23/12/2020 của Ủy ban Nhân dân tỉnh Điện Biên.