Mỗi lần nghe ai đó nhắc đến: “rượu Mông pê / dê núi đá / cá sông Đà / gà xương đen…” là ta lại nhớ đến Tủa Chùa. Bất kì ở thời nào, bốn thứ đặc sản trên cũng đủ sức làm mê mẩn những thực khách khó tính nhất. Chả thế mà ngay người của Điện Biên, hễ có dịp đi Tủa Chùa, nhất thiết phải mang về cho bằng được một trong bốn thứ quà núi của vùng đất được mệnh danh là “tiểu Công viên địa chất toàn cầu Đồng Văn” của Điện Biên.

Trên cao nguyên đá Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên, có một giống gà đặc sản mà không vùng đất nào có được, đó là giống gà xương đen của đồng bào dân tộc Mông. Đây là giống gà đặc hữu của đồng bào Hmong, tiếng Hmong gọi là Ka Đu. Trải qua hàng ngàn năm với cuộc sống du canh du cư, song Ka Đu vẫn được lưu giữ qua bao thế hệ bởi người Hmong coi Ka Du là một tài sản quý.

Gà Ka Du có đặc tính rất riêng biệt là “lông xước” khác hoàn toàn so với các loại gà đen ở các vùng khác. Ka Đu có mắt viền đen, da đen, vân thịt đen, phủ tạng đen, xương cũng nhuốm đen. Bên cạnh đó, gà Ka Đu khác lạ bởi sự sinh tồn mãnh liệt của nó, ngủ cành cây, uống sương muối, ăn ngô răng ngựa và thóc lông đuôi. (Loại thóc tẻ trồng 6 tháng mới được thu, gạo đỏ, năng suất thấp, nhưng lại là loại thóc số một về độ thơm, ngon và dẻo của người Mông. Mỗi hạt có một cái lông dài vài cm, cứng và nhọn tựa gai bồ kết. Thóc rất dai, người Mông thường phải gặt rồi gùi cả bông lúa về gác ránh bếp, ăn đến đâu thì đưa cả thóc cả rơm vào giã. Đến những người phụ nữ Mông sở hữu da bàn chân như miếng da yên ngựa mà cũng không dám vò, vì sợ phải “tàn tật” vì loại thóc này; không gà vịt nào dám ăn, ngoại trừ gà xương đen Tủa Chùa). Vì thế, thịt gà Ka Đu rất săn chắc, thơm ngon. Đặc biệt, trong thịt gà có hàm lượng glutamic và sắt cao gấp 2 lần so với gà bình thường và hàm lượng colesteron thấp rất tốt cho sức khỏe. Đồng bào dân tộc thiểu số thường nấu cháo thịt Ka Đu bồi dưỡng cho trẻ nhỏ, phụ nữ mang thai, cho con bú và dùng xương Ka Đu để ngâm rượu hoặc nấu cao sử dụng cho người già, người ốm yếu, chân tay run.

Ka Đu được chế biến thành rất nhiều món ăn như cháo Ka Đu, Ka Đu hấp, Ka Đu nướng nhưng đặc sắc nhất là món Ka Đu đồ bí. Để chế biến món “Ka Đu đồ bí” cần nguyên liệu chính là gà đen và bí đỏ cùng với một số gia vị tự nhiên. Gà được làm sạch, chặt thành những miếng nhỏ vừa ăn, ướp gia vị trong khoảng 30 phút. Sau đó cho thịt gà vào trong quả bí ngô và đặt chõ đồ khoảng 30-45 phút thì cho ra thưởng thức.

Món gà Ka Đu đồ bí là một món ăn vô cùng hấp dẫn và bổ dưỡng. Khi thưởng thức, thực khách sẽ cảm nhận được hương vị thơm ngọt của thịt gà đen, hòa quyện vào đó là mùi thơm, vị ngậy, đậm đà của quả bí đỏ, món ăn sẽ chinh phục tất cả những thực khách khó tính nhất.

Tới Điện Biên, thưởng thức chén rượu cay nồng cùng những món ăn chế biến từ Ka Đu là một trong những trải nghiệm ẩm thực độc đáo khó có thể nào quên của du khách trong tiết xuân mơ màng nơi đây.